Γράφει η Αναστασία Μοσχοβάκη (Ειδική Παθολόγος)
Το μπούκωμα χαρακτηρίζεται από ρινική απόφραξη, πταρμό, ή ρινική έκκριση. Η μύτη έχει χαρακτηριστεί ως το «φυσικό air condition» του ανθρώπινου σώματος. Συντελεί στην ύγρανση του εισπνεόμενου αέρα, ενώ κατακρατά άχρηστα στοιχεία μικροοργανισμούς και ρύπους που θα δρούσαν διαφορετικά βλαπτικά στους βρόγχους.
Η μύτη έχει πλούσια συμπαθητική και παρασυμπαθητική νεύρωση. Οι συμπαθητικές ίνες κυριαρχούν σταθεροποιώντας έτσι την υγιή μύτη. Αδένες και εκκριτικά κύτταρα εκκρίνουν την ζωτική για την απομάκρυνση των άχρηστων σωματιδίων βλέννα. Οι παραρρίνιοι κόλποι συντελούν στην παραγωγή υψηλών ποσοτήτων τοξικών ουσιών για μία πλειάδα ιών, βακτηρίων, μυκήτων και καρκινικών κυττάρων. Κάθε κατάσταση που προκαλεί σοβαρή διαταραχή της αρχιτεκτονικής της μύτης, υπερέκκριση βλέννας, απώλεια της υπάρχουσας ισορροπίας του ρινικού συμπαθητικού παρασυμπαθητικού συστήματος προκαλεί τα τόσο συνήθη συμπτώματα της ρινικής απόφραξης , του πταρμού, ή της ρινικής έκκρισης. Τα παθολογικά προβλήματα και τα νοσήματα που υποκρύπτονται πίσω από το μπούκωμα είναι πολλά και περιλαμβάνουν τα μικρόβια, τους ιούς, τους μύκητες, την αλλεργία, την ηωσινοφιλική μη αλλεργική ρινίτιδα, την μη αλλεργική μη ηωσινοφιλική ρινίτιδα, τις ανατομικές ανωμαλίες, τους πολύποδες της μύτης, ορισμένα αυτοάνοσα νοσήματα, ορισμένα καρκινώματα και όγκους, ενδοκρινολογικές διαταραχές, παρενέργειες φαρμάκων.Ορισμένα από τα αίτια του «μπουκώματος» έχουν συχνά ή κυρίως εποχικό εαρινό χαρακτήρα και αποτελούν την αιτία που το μπούκωμα αποτελεί ένα από τα πιο συχνά συμπτώματα, που φέρνει τους ασθενείς στο ιατρείο κατά την διάρκεια της Άνοιξης. Πολλές φορές όταν μέσα από την σωστή ιατρική εξέταση και αξιολόγηση αναδύεται μία σαφής εποχική αιτία του προβλήματος, είναι απαραίτητο να γίνει μία σωστή εποχική διερεύνηση και να ληφθούν ορισμένα εποχικά προληπτικά μέτρα. Το σύνηθες μπούκωμα της Άνοιξης οφείλεται κυρίως στα παρακάτω αίτια :
1. ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΤΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ
Σύμφωνα με μελέτες , οι ιοί είναι το πιο κοινό αίτιο ρινικής συμφόρησης. Έχουν περιγραφεί ήδη πάνω από διακόσιοι αντιγονικά διαφορετικά ιοί ικανοί να προκαλέσουν «μπούκωμα» στον άνθρωπο και καθημερινώς καινούριοι ιοί ανακαλύπτονται συνεχώς. Οι ιοί αυτοί δύνανται να προκαλέσουν απλά μπούκωμα, αλλά και μία ευρεία γκάμα συνδρόμων όπως φαρυγγίτιδα, απλό κρυολόγημα, τραχειίτιδα, βρογχιολίτιδα, λαρυγγίτιδα, βρογχίτιδα, πνευμονία, μυοκαρδίτιδα.
2. ΑΛΛΕΡΓΙΚΗ ΡΙΝΙΤΙΔΑ
To μπούκωμα στην αλλεργική ρινίτιδα οφείλεται στην υπερβολική ανοσολογική απάντηση του οργανισμού σε ουσίες του περιβάλλοντος που καλούνται αλλεργιογόνα.
3. ΜΗ ΑΛΛΕΡΓΙΚΗ ΜΗ ΛΟΙΜΩΔΗΣ ΑΥΤΟΝΟΜΗ ΡΙΝΙΤΙΔΑ
Η μη αλλεργική μη λοιμώδης αυτόνομη ρινίτιδα χαρακτηρίζεται από ρινική συμφόρηση (μπούκωμα) που δεν οφείλεται σε λοιμώδη ή αλλεργικά αίτια που προκαλούν την ανοσολογική απάντηση που αναφέρθηκε παραπάνω.
Η ρινική συμφόρηση στην περίπτωση αυτή είναι πολλές φορές το αποτέλεσμα απώλειας της υπάρχουσας ισορροπίας του ρινικού συμπαθητικού και παρασυμπαθητικού αυτόνομου συστήματος.4. ΡΙΝΙΤΙΔΑ ΑΠΟ ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΤΟΠΙΚΩΝ ΑΠΟΣΥΜΦΟΡΗΤΙΚΩΝ
Σύμφωνα με στατιστικές μελέτες, η κατάχρηση τοπικών ρινικών αποσυμφορητικών από τον πληθυσμό αυξάνει κατά την Άνοιξη. Η κατάχρησή τους οδηγεί σε φαρμακογενή ρινίτιδα, λόγω αγγειδιαστολής του ρινικού βλεννογόνου.
Αρκετές φορές η ρινική συμφόρηση της Άνοιξης έχει μεικτή αιτιολογία. Το μπούκωμα λόγω μικροβιακής παραρρινοκολπίτιδας για παράδειγμα, πολλές φορές είναι αποτέλεσμα εξασθένησης της λειτουργικότητας του βλεννογόνου, λόγω αλλεργικής ή ιογενούς ρινίτιδας.
